We współczesnych domach mieszkalnych spotkać można systemy kotów opartych o różne paliwo. Najczęściej spotykane są kotły na paliwo stałe oraz kotły gazowe, zdarzają się również kotły wykorzystujące olej opałowy. Najważniejszym elementem decydującym o funkcjonalności każdego kotła jest zastosowany w nim wymiennik ciepła.
Wymienniki ciepła są urządzeniami występującymi w gospodarstwie domowym bardzo często. Odpowiednie wymienniki ciepła używają lodówki, rekuperatory, klimatyzatory. Najprostszym wymiennikiem ciepła jaki można spotkać w mieszkaniu jest kaloryfer, który wymienia ciepło wody na ciepło powietrza w pomieszczeniu.
Wymienniki ciepła zastosowane w kotłach grzewczych wymieniają ciepło ze spalin powstałych przy spalaniu paliwa na ciepło wody. Ogrzana woda wędruje do systemów ogrzewania lub zasobnika ciepłej wody użytkowej. Woda w systemie ogrzewania płynie do wymienników ciepła, którymi są kaloryfery lub zwoje ogrzewania podłogowego i oddaje ciepło powietrzu.
Stykające się ze sobą ciała fizyczne nie będące w stanie równowagi termicznej dążą do równowagi. Ta zasada powoduje, że ciepłe powietrze wyrównuje temperaturę z nieogrzanym. Dzięki temu kaloryfer ogrzewa cały pokój. System wentylacji zasysa ciepłe i zużyte powietrze i prowadzi je do rekuperatora.
Rekuperatory są kolejnymi wymiennikami ciepła. Przekazują znaczną część ciepła z powietrza usuwanego z pomieszczenia do powietrza, które jest do pokoju nawiewane. Dzięki temu kaloryfery muszą mieć mniejszą moc i potrzebują mniej gorącej wody. To z kolei skutkuje mniejszym zużyciem paliwa i oszczędnościami.